07 Th6 Xin ý kiến việc xây dựng, ban hành quy định về quản lý vận hành đối với loại hình công trình văn phòng kết hợp lưu trú
(Xây dựng) – Bộ Xây dựng vừa có Văn bản số 1304/BXD-QLN gửi Bộ Tư pháp (Vụ Pháp luật Dân sự – Kinh tế), Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch (Vụ Kế hoạch – Tài chính) xin ý kiến về một số nội dung liên quan đến việc xây dựng, ban hành quy định về quản lý vận hành đối với loại hình công trình văn phòng kết hợp lưu trú (Officetel).
Trước đó, ngày 24/8/2018, Văn phòng Chính phủ có Văn bản số 2380/VPCP-CN thông báo ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ Trịnh Đình Dũng trong đó có nội dung: Bộ Xây dựng chủ trì, phối hợp với Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch nghiên cứu, ban hành quy chế quản lý, vận hành loại hình công trình văn phòng kết hợp lưu trú (Officetel).
Ngày 23/4/2019, Thủ tướng Chính phủ ban hành Chỉ thị số 11/CT-TTg về một số giải pháp thúc đẩy thị trường bất động sản (BĐS) phát triển ổn định, lành mạnh, trong đó giao Bộ Xây dựng nghiên cứu, ban hành Quy chế quản lý, vận hành loại hình công trình văn phòng kết hợp lưu trú ngắn hạn trong quý III/2019.
Thực hiện nhiệm vụ được giao nêu trên, Bộ trưởng Bộ Xây dựng đã ban hành Quyết định thành lập Ban soạn thảo và Tổ biên tập nghiên cứu xây dựng Thông tư ban hành Quy chế quản lý vận hành loại công trình văn phòng kết hợp lưu trú (Quyết định số 76/QĐ-BXD ngày 31/1/2019). Qua quá trình nghiên cứu xây dựng dự thảo Thông tư, Bộ Xây dựng nhận thấy một số vấn đề vướng mắc sau:
Hệ thống pháp luật hiện hành chưa có quy định, khái niệm về loại hình công trình văn phòng kết hợp lưu trú (Officetel). Cơ sở nghiên cứu, ban hành Quy chế quản lý, vận hành công trình văn phòng kết hợp lưu trú là Văn bản số 2380/VPCP-CN ngày 24/8/2018 của Văn phòng Chính phủ thông báo ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ Trịnh Đình Dũng và Chỉ thị số 11/CT-TTg ngày 23/4/2019 của Thủ tướng Chính phủ về một số giải pháp thúc đẩy thị trường BĐS phát triển ổn định, lành mạnh.
Theo quy định tại Điều 24 Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật thì Thông tư của Bộ là để quy định chi tiết điều, khoản, điểm được giao trong một số văn bản quy phạm pháp luật cấp cao hơn hoặc để quy định biện pháp thực hiện chức năng quản lý Nhà nước của ngành mình. Nghị định số 81/2017/NĐ-CP quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của Bộ Xây dựng không có quy định về nội dung quản lý vận hành loại hình công trình văn phòng kết hợp lưu trú (hoặc công trình xây dựng nói chung). Do vậy, việc xây dựng ban hành Thông tư ban hành Quy chế quản lý, vận hành công trình văn phòng kết hợp lưu trú là chưa đủ cơ sở.
Loại hình công trình văn phòng kết hợp lưu trú (Officetel) ngoài chức năng sử dụng làm văn phòng còn sử dụng để lưu trú ngắn hạn, việc lưu trú này được hiểu là những người làm việc tại văn phòng đó có thể ở lại (khác với dạng văn phòng truyền thống chỉ sử dụng làm văn phòng). Như vậy, việc lưu trú này là có thể điều kiện, giới hạn và cần được quản lý, tránh tình trạng lợi dụng để sử dụng thành nhà ở, tăng áp lực gia tăng dân số, gây quá tải hệ thống hạ tầng đô thị.
Theo quy định của Luật Cư trú và các văn bản hướng dẫn thi hành thì việc hướng dẫn lưu trú, quản lý lưu trú (đối tượng, điều kiện đăng ký lưu trú, đơn vị quản lý lưu trú…) thuộc thẩm quyền, chức năng, nhiệm vụ của ngành Công an, không thuộc chức năng, thẩm quyền của Bộ Xây dựng.
Việc quản lý vận hành công trình xây dựng đa năng, đa sở hữu (mỗi công trình nhiều chủ sở hữu) cần có một đơn vị quản lý vận hành có chức năng, điều kiện, đảm bảo năng lực thực hiện công tác quản lý vận hành công trình, đặc biệt là các phần diện tích sở hữu sử dụng chung. Điều này dẫn đến phải quy định về điều kiện kinh doanh của Đơn vị quản lý vận hành công trình. Trong khi Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật quy định Thông tư không được quy định điều kiện kinh doanh của doanh nghiệp.
Để thành lập Ban quản lý/Ban quản trị công trình cũng cần phải có quy định cụ thể về: trình tự thủ tục, thời gian, đối tượng thực hiện; cơ quan giải quyết và thời gian giải quyết; thành phần hồ sơ cần có; hình thức, hiệu lực của văn bản công nhận Ban quản lý/Ban quản trị công trình… Điều này đồng nghĩa phải ban hành quy định về thủ tục hành chính. Trong khi Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật quy định Thông tư không được quy định thủ tục hành chính.
Ngoài ra, về cơ chế xử phạt đối với các hành vi vi phạm hành chính trong hoạt động quản lý vận hành loại hình công trình văn phòng kết hợp lưu trú (Officetel) chưa được quy định trong Nghị định số 139/2017/NĐ-CP ngày 27/11/2017 của Chính phủ. Theo quy định, việc quy định xử phạt thuộc thẩm quyền của Chính phủ.
Do đó, Bộ Xây dựng nhận thấy việc ban hành Quy chế quản lý vận hành loại hình công trình văn phòng kết hợp lưu trú (Officetel) theo hình thức Thông tư là chưa phù hợp với nội dung quy định liên quan đến nhiều pháp luật.
Bộ Xây dựng đề xuất cần tiếp tục nghiên cứu xây dựng ban hành quy định quản lý vận hành loại hình công trình văn phòng kết hợp lưu trú (Officetel) theo hình thức Nghị định trên cơ sở các quy định của pháp luật về đầu tư, pháp luật xây dựng, pháp luật đất đai, pháp luật cư trú và pháp luật khác có liên quan.
Bộ Xây dựng đề nghị Bộ Tư pháp (Vụ Pháp luật Dân sự – Kinh tế), Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch (Vụ Kế hoạch – Tài chính) cho ý kiến bằng văn bản về các nội dung, đề xuất nêu trên gửi về Bộ Xây dựng trước ngày 15/6/2019 để Bộ Xây dựng có cơ sở tổng hợp Báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định.